Park Narodowy „Ujście Warty” realizuje cele edukacyjne w dwóch miejscach: w ośrodku edukacyjnym w Chrzynie i w salce dydaktycznej w Witnicy.
Park Narodowy ?Ujście Warty?
Chyrzyno 1
69-113 Górzyca
tel. 95/ 752 4026, fax 95/ 752 4153
e-mail [email protected]
strona www.pnujsciewarty.gov.pl
I. OŚRODEK EDUKACYJNY W CHYRZYNIE (SIEDZIBA DYREKCJI PARKU)
W ośrodku znajdują się: sala dydaktyczna (konferencyjna), sala ćwiczeń (na 20 osób), laboratorium. Są one doskonale wyposażone w sprzęt audiowizualny i laboratoryjny.
W trakcie zajęć uczestnicy mają do dyspozycji m.in.: 20 mikroskopów, 20 binokularów, lornetki, lunety, atlasy roślin i zwierząt, sprzęt do analizy wody itp.
W siedzibie Parku można także uzyskać informacje turystyczne oraz zakupić wydawnictwa dotyczące Parku.
Dodatkowe atrakcje obok budynku:
? „Przyrodniczy Ogród Zmysłów”
? ścieżka dydaktyczna „Mokradła”
? oszklona wieża widokowa
? zabytkowa pompownia wody
? zagospodarowane miejsce na ognisko
? mechaniczno-biologiczna oczyszczalnia ścieków
II. SALKA EDUKACYJNA W WITNICY
( ul. Świerczewskiego 4 ? budynek dawnego przedszkola)
Atrakcje w salce:
? gry i zabawy edukacyjne np.: tablica dźwiękowa ?Jaki to ptak??, tablica ?Poznaj ryby
naszych wód?
? makieta przedstawiająca sposób zalewania okolic ujścia Warty
? akwarium z pospolitymi gatunkami bezkręgowców wodnych
? stała ekspozycja zdjęć Ewy i Przemysława Szymońskich pt.: ?Z naszych wędrówek po
wale przeciwpowodziowym?
? ekspozycje czasowe (patrz aktualności),
? dodatkowe wyposażenie: 20 rowerów (wypożyczane tylko dla grup biorących udział w
zajęciach dydaktycznych
WARSZTATY DLA SZKÓŁ
- Warsztaty dla szkół pt. Do czego są nam potrzebne mokradła?
Głównym celem warsztatów, organizowany z okazji obchodów Światowego Dnia Mokradeł, było podkreślenie znaczenia terenów podmokłych. W warsztatach wzięło udział 16 grup młodzieży szkolnej. Każda grupa uczestniczyła w trwających 2 godz. zajęciach stacjonarnych, podczas których uczestnicy wykonywali ćwiczenia, doświadczenia i zabawy związane z funkcją mokradeł. Jednym z głównych elementów warsztatów było wykonanie z gliny modeli i przy pomocy prostych ćwiczeń samodzielne dochodzenie do funkcji, jakie w przyrodzie pełnią mokradła.
- Warsztaty dla szkół pt. Do czego jest nam potrzebny park narodowy?
Celem warsztatów było pokazanie znaczenia powstania Parku Narodowego ?Ujście Warty?, uzyskanie akceptacji dla jego istnienia oraz przedstawienie zagadnień związanych z nową formą ochrony, jaką jest Europejska Sieć Obszarów Chronionych Natura 2000. W warsztatach wzięło udział 14 grup szkolnych.
Cykliczne warsztaty dla szkół pt. Skarby z nadwarciańskich mokradeł?
Głównym celem warsztatów było ukazanie bogactwa, różnorodności żywych organizmów zamieszkujących tereny podmokłe, kształtowanie umiejętności obserwacji, poznanie różnorodności przystosowań zwierząt i roślin zamieszkujących mokradła..
Do udziału w warsztatach zgłosiło się 10 grup z 10 okolicznych szkół podstawowych i gimnazjalnych. Podczas zajęć, które odbywały się podczas całego roku szkolnego, w różnych okresach fenologicznych, młodzież poznawała bogactwo mokradeł. Uczestnicy zajęć, zaopatrzeni w lornetki, lupy, wyszukiwali gatunki roślin, grzybów i innych przedstawicieli świata żywego zamieszkujących ols porzeczkowy, poznawali mikroskopijny świat mokradeł czyli zwierzęta bezkręgowe zamieszkujące wodę. Przekonali się również ile form żywych można odkryć w niewielkiej grudce gleby z podmokłej łąki. Młodzież miała również okazję poznać kilka tajemnic dotyczących ptasich migracji. Wykrywała również obecność ssaków na podstawie pozostawionych przez nie śladów.
- Ferie w Parku ? warsztaty tygodniowe.
Warsztaty były organizowane w czasie ferii szkolnych i brała w nich udział jedna grupa dzieci z zaprzyjaźnionej szkoły podstawowej. Zajęcia (5 godz. dziennie) obywały się salce edukacyjnej Parku w Witnicy oraz w terenie). Każdy dzień zajęć miał temat przewodni. Warsztaty obejmowały m.in. pokazy slajdów, filmów przyrodniczych, ćwiczenia (np. analizę wypluwek), ale głównie zabawy, zagadki i gry (np. przyrodnicze kalambury). Dwa dni miały również charakter terenowy (rozpoznawanie tropów ssaków, ptaki zimujące w Parku).
III. WYDAWNICTWA
Zestaw 9 folderów nakład 5 tys. egzemplarzy (9 x 5000 = 45000 zł)
Foldery zawierają podstawowe informacje o przyrodzie Parku, jego walorach przyrodniczych, zagrożeniach, działaniach ochronnych oraz działalności edukacyjnej. Tytuły wydrukowanych folderów to: 1. Środowisko geograficzne; 2. Rośliny; 3. Ptaki ? sezon lęgowy; 4. Ptaki ? migracje i zimowisko; 5. Ryby, płazy, gady i ssaki; 6. Zagrożenia i zadania ochronne; 7 Turystyka; 8 Edukacja; 9. Edukacja-imprezy otwarte.
Mapa: Park Narodowy ?Ujście Warty? i okolice ? nakład 3 tys. szt. Skala 1:40 000,
Na mapie są zaznaczone m.in granice Parku Narodowego, obszaru Natura 2000 Ujście Warty i innych obszarów chronionych, aktualne treści edukacyjne: zaznaczono wszystkie ścieżki przyrodnicze Parku, ośrodek edukacyjny Parku, punkty edukacyjne, najważniejsze elementy infrastruktury terenowej: platformy i czatownie do obserwacji ptaków, wieże widokowe. Na rewersie mapy znajdują się informacje dotyczące walorów przyrodniczych Parku (środowisko geograficzne, historia ochrony, świat zwierząt i roślin, zagrożenia), ale również informacje dotyczące walorów przyrodniczych i historycznych okolicznych gmin.
Torby bawełniane informujące o działaniach edukacyjnych Parku ? 300 szt.
IV KONKURSY
Konkurs wiedzy ornitologicznej
Konkurs obejmuje zarówno wiedzę teoretyczną jak i praktyczną. Obejmuje zagadnienia związane z siedliskami ptaków Parku, ochronie, występowaniu, gniazdowaniu, żerowaniu itp. Część praktyczna dotyczy rozpoznawania pospolitych i charakterystycznych gatunków ptaków, ich głosów, gniazd.
Konkurs przebiegał w II etapach. I etap (szkolny) był przeprowadzony w szkołach (polegał na rozwiązaniu testu przygotowanego przez pracowników Parku). II etap konkursu obejmował zarówno wiedzę teoretyczną jak i praktyczną. W trakcie trwania konkursu przeprowadzono krótkie warsztaty dotyczące metodyki liczenia gęsi i żurawi.
V. IMPREZY UPOWSZECHNIAJĄCE WIEDZĘ EKOLOGICZNĄ
Dzień Mokradeł
Impreza jest organizowana w obecnej siedzibie Parku od 2000 r., z okazji rocznicy podpisania konwencji Ramsar. Jej celem jest zwrócenie uwagi na bogactwo i zagrożenia terenów podmokłych oraz uświadomienie odbiorcom jak wiele różnorodnych funkcji pełnią tereny podmokłe zarówno w przyrodzie jak i w gospodarce człowieka.
Zgodnie z międzynarodowym tematem tegorocznych obchodów Dnia Mokradeł, również w Parku było on obchodzony pod hasłem:?Troszcząc się o mokradła, dbamy o klimat?.
Główne elementy imprezy:
1. Konkurs: Ptasia Moda ? prezentacje uczestników finału konkursu (I etap odbył się w szkołach), obrady komisji konkursowej, rozdanie nagród.
2. Wystawa rysunków Piotra Kułaka pt. Mokradła w krzywym zwierciadle
3. Prezentacja diaporamy Marka Kosińskiego i Olimpiusza Wenhrynowicza (diaporama prezentowała walory przyrodnicze Parku)
4. Poczęstunek rodem z mokradeł (ciasteczka ryżowe ? wypiek własnego wyrobu, ryż i jego wykorzystanie jako przykład jednej z funkcji mokradeł ? źródło pokarmu dla ludzu)
5. Wycieczka do Parku Narodowego ?Ujście Warty?(Park jako zimowisko dla ptaków, obserwacja ssaków zimujących w Parku i ich tropów).
?Święto Krowy?
Impreza jest organizowana w Parku corocznie od 2004. Jej głównym celem jest zwrócenie uwagi na rolę bydła domowego jako istotnego elementu w ochronie aktywnej ptaków siedlisk łąkowych, znaczenie ekstensywnego wypasu w funkcjonowaniu Parku jak również podkreślenie udziału hodowców bydła w ochronie jego przyrody. Ma również na celu promowanie tradycyjnych sposobów użytkowania łąk. Celem imprezy jest również zachęcenie rolników do współpracy z Parkiem oraz poprawa wizerunku Parku wśród dorosłych mieszkańców okolicznych gmin. Impreza ma charakter otwarty, jest skierowana z jednej strony do okolicznych rolników i innych mieszkańców okolicznych powiatów, rodzin z dziećmi jak również do turystów z całej Polski.
Główne elementy programu imprezy
1. Wykład (około 1 godz.) dr Kazimierza Rabskiego na temat ?Opowieść o najszczęśliwszych krowach na świecie?
1. Konkurs fotograficzny pt. ?Kolorowa krowa? czyli bydło domowe w ochronie
przyrody i kulturze człowieka.
2. Wybory ?Miss krowy? wypasanej w Parku ? konkurs i prezentacja multimedialna ?
3. Konkurs dojenia mleka (na fantomie) dla dzieci i dla dorosłych (na podstawie ilości
Udojonego mleka w ciągu 1 minuty) konkurs w 3 kategoriach: dzieci, kobiety i mężczyźni.
5. Konkursy i zabawy towarzyszące:
- „Quiz rodzinny czyli wszystko o krowie? – drużyny 3 osobowe składające się z dorosłych (rodziców, opiekunów, dziadków itp..) oraz dzieci rozwiązują zadania i odpowiadają na pytania związane z krową, ptakami Parku oraz z aktywną ochroną poprzez wypas. W konkursie zostaną nagrodzone drobnymi nagrodami rzeczowymi trzy zwycięskie drużyny
- konkursy i zabawy dla dzieci np. plastyczne: ?Ptasia wydzieranka?(wypełnienie konturów ptaków), ?Budujemy gniazdo? (zapoznanie się z różnymi materiałami i technikami budowy gniazda), ?Dzioby ptaków? (wykonywanie dziobów ptaków siedlisk otwartych) zręcznościowe: ?Przeprawa przez rzekę Wartę? , ?Rzut kółkiem na krowie rogi? itp.
6. Organizacja mini wystawy krów
7. Stoiska z wyrobami z mleka ( np. zsiadłe mleko, twaróg) i pamiątkami przygotowane przez koła gospodyń.
Źródło: www.pnujsciewarty.gov.pl
