Pasterstwo to ciężki chleb. Bacowanie to nie lada sztuka. To praca wymagająca rozległej wiedzy i umiejętności. Dlatego warto mieć świadomość, jak wiele zawdzięczamy tradycji, zwyczajom oraz kulturze wiślańskich pasterzy. I właśnie temu służy kampania pt. „Pasterze i pastwiska – tradycja nam bliska”, realizowana przez Centrum Edukacji Ekologicznej w Wiśle przy wsparciu Działu Edukacji Ekologicznej firmy Abrys.
W przeszłości obszar Beskidów tętnił pasterskim życiem, na polanach i halach górskich pasły się dziesiątki tysięcy owiec. Dziś staramy się przywrócić świetność pasterstwu. Po latach stopniowego zaniku wypasu, w Beskidy powrócili bacowie ze stadami owiec. A wraz z nimi zaczęły powracać wielowiekowe tradycje, zwyczaje i obrzędy góralskie, bo cóż bez owiec znaczyć może melodia fujarki i słowa pieśni pasterskiej? I kim jest góral, który nie zaznał ciężkiej pracy pasterza? Między innymi na odpowiedzi na te pytania można uzyskać dzięki materiałom edukacyjnym opracowanym przez Abrys w ramach tej kampanii.
Człowiek w wilczej skórze
„Wakacje z owcami” to komiks poświęcony przygodom bohaterów dobrze znanych z publikacji „wakacje z pszczołami”. Tym razem fabuła skupia się na tradycji pasterskiej i wypasie owiec, ale oczywiście z intrygą w tle, bowiem podejrzany wilkołak porywa wypasane na beskidzkich halach przez dzieci pod opieką wuja. Czytając komiks, najmłodsi mogą wczuć się w magiczny klimat wypasu i bytowania pod gołym niebem, doglądania stada i produkcji serów.
Publikacja została stworzona z myślą o maksymie „ucząc – bawić”. Forma komiksowa to bardzo przystępny sposób na przybliżenie młodszym czytelnikom zagadnień związanych z bogatą tradycją pasterską regionu.
Hale na planszy
W ramach kampanii powstała gra planszowa „Kyrdel na wypasie”. Rozgrywka polega na przebyciu planszy, na której ścieżka z polami gry wiedzie przez etapy pasterskiego życia: od redyku i wypasu, przez czas produkcji serów, aż po rozsad i zimowanie. Plansza bazująca na autorskich rysunkach ukazujących sceny z pracy oraz tradycji pasterzy. Gracze rzucają kostką i przemieszczają się po polach gry, wśród których znajdują się pola z pytaniami (50 kart z pytaniami dołączonych do gry), dotyczącymi pastwisk i życia pasterzy. Grę wygrywa osoba, która jako pierwsza dotrze na koniec planszy.
„Kyrdel na wypasie” zawiera elementy edukacji na temat roli pastwisk i pasterstwa w tradycji, kulturze oraz w zachowaniu środowiska naturalnego. Dodatkowo zapewnia doskonałą rozrywką, opartą na sprawdzonej, planszowej mechanice gry, bawiącej, uczącej oraz integrującej rodziny czy też dopiero poznające się osoby.
Z kamerą wśród owiec
Kolejnym elementem w ramach kampanii pt. „Pasterze i pastwiska – tradycja nam bliska” jest siedmiominutowy film edukacyjny, ukazujący piękno Beskidów, wiślańskie stroje i tradycje, wypasające się owce, a nade wszystko skupiający się na pasterskim życiu i kulturze. A opowiadają o tym Jan i Barbara Kędziorowie z gospodarstwa pasterskiego w Wiśle. Za sprawą filmu można dowiedzieć się, na czym polega pasterstwo, kim jest baca, a kim juhas, jak juhas staje się bacą, Jak wyglądają codzienne obowiązki bacy i jakie znaczenie dla dobrostanu środowiska naturalnego ma pasterstwo. Film stanowi idealny wstęp do samodzielnego odkrywania niezwykłego piękna pasterskich tradycji podczas wyjazdu w Beskidy i zwiedzania Wisły oraz okolic.
