Postanowiłam uczcić swoje urodziny wycieczką. Wiadomo, podróże to jest to co lubię najbardziej. Mój wybór padł na Kaszubski Park Krajobrazowy w okolicy Kartuz i leżący nieopodal Wdzydzki Park Krajobrazowy.
Swoje dłuższe wyjazdy organizuję tak, żeby wyjechać bardzo wcześnie; najpóźniej o 7 rano. Jest to praktyczne, z uwagi na przerwy regeneracyjne na trasie, czy niezaplanowane stopy po drodze. Wczesne wstawanie jest dla mnie bardzo trudne, gdyż jestem typem sowy, na którą nie działa kawa. Dlatego organizuję się maksymalnie wieczorem przed wyjazdem żeby rano działać w sposób zautomatyzowany. Mój poranny dyskomfort rekompensują mi później piękne wschody słońca, które podziwiam na trasie.
Trasa wyjazdu- miejsca i obiekty odwiedzone:
Kaszubski Park Krajobrazowy -baza noclegowo-wypadowa Wieżyca- szczyt Wieżyca- Szymbark Centrum Edukacji i Promocji Regionu – Węsiory kamienne kręgi – Chmielno Muzeum Ceramiki Kaszubskiej Neclów- Łapalice zamek w budowie – Kartuzy Muzeum Kaszubskie
Wdzydzki Park Krajobrazowy– baza noclegowa Wdzydze Kaszubskie – skansen Muzeum Kaszubski Park Etnograficzny- wieża widokowa -szlaki turystyczne
Informacja o miejscach i obiektach:
Kaszubski Park Krajobrazowy– odwiedzony przeze mnie obszar parku to Pogórze Szymbarskie z najwyższym na Niżu Środkowoeuropejskim szczytem Wieżycą o wysokości 328,6 m.n.p.m. Park został utworzony w 1983 roku na obszarze 33 202 ha i jest położony na Pojezierzu Kaszubskim. Urozmaicona rzeźba terenu przywołuje górskie pejzaże; została ona ukształtowana przez najmłodsze zlodowacenie bałtyckie. Krajobraz jaki tu występuje to: wysoczyzny morenowe Wzgórz Szymbarskich, lasy , bogactwo jezior, rzeki: Radunia i Łeba oraz użytki rolne. Region ten z uwagi na swoją malowniczość jest nazywany Szwajcarią Kaszubską.
Wieżyca– najwyższy na Niżu Środkowoeuropejskim szczyt, liczący wysokość 328,6 m.n.p.m. Na szczycie umieszczona jest wieża widokowa /opłata wstępu uiszczana jest w budce – 6 zł/, do której wiedzie z parkingu /płatny 4 zł/ szlak czarny. Przez wieś Wieżyca wytyczono rowerowy szlak hutniczy nawiązujący do gospodarczej przeszłości tego obszaru. Do Wieżycy można dojechać pociągiem, znajduje się tutaj stacja PKP. Baza noclegowa dla turystów preferujących spokój od cywilizacji, czego akurat potrzebowałam.
Szymbark– znajduje się tutaj Centrum Edukacji i Promocji Regionu ul.Szymbarskich Zakładników 12 /wstęp 15 zł, parking opłata 5 zł/Dojazd jest wyraźnie oznakowany . Jest to dosyć intrygujące miejsce. Powstanie kompleksu zaczęło się od najdłuższej deski świata, o długości 36,83 m. Następnie na terenie centrum stawiano nowe obiekty. Znajduje się ich tutaj wiele,a łączy je w większości temat drewna lub Kaszubów. Zobaczyć tutaj, więc można słynną odwróconą chatę, do której można wejść i po niej chodzić /zawroty głowy gwarantowane/, chatę Syberiaków, kaszubską zagrodę traperską, kaplicę, dom bajek, park linowy, zagrodę dzikich zwierząt. Jest także hotel, gospoda i browar. Jest to z pewnością interesujące miejsce dla dzieci z uwagi na rozpiętość aktywności, w których mogą uczestniczyć. Dorosły turysta zastanowi się raczej – co autor miał na myśli tworząc taki miszmasz? W Szymbarku znajduje się także Kaszubski Uniwersytet Ludowy pielęgnujący twórczość i tradycję kaszubską.
Węsiory – tajemnicze miejsce mocy, któremu przypisuje się występowanie tzw. miękkiej energii działającej kojąco na układ nerwowy ludzi i zwierząt. Na podstawie porastających kamieni porostów szacuje się wiek kurhanów na kilka tysięcy lat p.n.e. ; znaleziono tutaj także grobowce Gotów. Kaszubskie legendy natomiast przypisują powstanie kręgów działalności Stolemów, legendarnych kaszubskich olbrzymów. Po dojeździe do parkingu, należy iść przez las szlakiem zielonym. Na miejscu przygotowane są tablice informacyjne poświęcone życiu i występowaniu porostów. Tablice informują odwiedzających także o tym, jak należy zachować się w tym szczególnym miejscu, a więc nie uszkadzać porostów, nie deptać kamieni i nie zabierać ich ze sobą.
Chmielno– dojazd z Węsior do Chmielna można zorganizować przez tzw. Bramę Kaszubską, jest malowniczy przesmyk pomiędzy jeziorami Raduńskim Dolnym i Raduńskim Górnym. Niestety nie mając zamontowanej w aucie kamery, trudno będzie się zatrzymać na fotostop z uwagi na brak poboczy. Chmielno słynie z Muzeum Ceramiki Kaszubskiej Neclów ul. Gryfa Pomorskiego 65 . Jest to tradycja, którą rodzina Neclów kultywuje w rodzinie już od 10 pokoleń. Na miejscu zobaczyć można warsztat, wystawę garncarstwa i piec w jakim wypiekano niegdyś gliniane naczynia. Wstęp kosztuje 5 zł. Auto można zatrzymać w wyznaczonych miejscach przy głównej drodze. Niedaleko muzeum znajduje się informacja turystyczna. W Chmielnie warto zrobić sobie sjestę i udać się na smaczny obiad do sąsiadującej z informacją turystyczną restauracji na jeziorze.
Łapalice– jadąc do Kartuz, mijamy wieś Łapalice, skręcając w prawo w ul. Zamkową i jadąc drogą asfaltową do samego końca dojedziemy do tajemniczego, niedokończonego zamku. Z jego istnieniem wiąże się wizja artystyczna i kunszt jego twórcy, który pragnął stworzyć dzieło swojego życia, nadając siedzibie wyjątkowy styl i przeznaczenie. Liczne perturbacje finansowe właściciela zatrzymały budowę twierdzy. Szkoda, gdyż miejsce stwarza niezapomniane wrażenie .
Kartuzy– zwane stolicą Szwajcarii Kaszubskiej. Przy ul.Kościerskiej 1 znajduje się Muzeum Kaszubskie gromadzące bogate zbiory etnograficzne regionu. Znajduje się tutaj informacja turystyczna.
Wracając z Kartuz do Wieżycy, przejeżdżałam Drogą Kaszubską. Jest to malowniczy odcinek drogi wytyczony pomiędzy Chmielnem, Zaworami, Brodnicą Dolną i Ostrzycami, wybudowany w latach 1965- 67, liczący 22 kilometry. Na tej trasie wydzielono punkt widokowy Złota Góra z widokiem na jezioro Wielkie Brodno, nad którym znajduje się przystań żeglarska .
Opcjonalnie – jako bazę noclegowo- wypadową można wybrać miejscowość Ostrzyce, która jest atrakcyjnie położona nad jez. Ostrzyckim, znajduje się tutaj informacja turystyczna, bogate zaplecze noclegowe, gastronomiczne, infrastruktura przystosowana do uprawiania sportów wodnych.
Wdzydzki Park Krajobrazowy– obejmuje obszar 17 832 ha i położony jest w północnej części Borów Tucholskich oraz południowej części powiatu kościerskiego. Został utworzony w 1983 roku. Na terenie parku krajobrazowego dominują lasy – 64% powierzchni, wody -11% i dalej grunty orne, łąki i pastwiska. Sercem parku krajobrazowego jest Morze Kaszubskie, czyli skrzyżowane ze sobą cztery jeziora: Radolne, Jelenie, Gołuń i Wdzydze /Wielka Woda/, co tworzy powierzchnię 1455,6 ha. Maksymalna głębokość, która występuje w tym rozległym akwenie sięga 72 metrów! Linia brzegowa Kaszubskiego Morza jest silnie urozmaicona, tworzą ją liczne półwyspy i zatoki, występuje tu także 10 wysp. Z powstaniem olbrzymiego jeziora wiąże się legenda, która mówi o wielkiej miłości miejscowego księcia do pięknej rusałki Wdzydzany, która ukazywała się zakochanemu mężczyźnie przy brzegach niewielkiego jeziorka, po czym znikała. Działo się tak wiele razy i książę nie mógł zatrzymać swojej rusałki. Zadurzony uczuciem mężczyzna kazał kopać poddanym w miejscach ukazania się Wdzydzany żeby ją pochwycić. Niestety nie miał szczęścia. Tak właśnie powstało jezioro Wdzydze od imienia tajemniczej piękności, będące śladem niestrudzonej pogoni za miłością.
Wdzydze Kiszewskie. We Wdzydzach Kiszewskich warto zobaczyć Muzeum- Kaszubski Park Etnograficzny, który jest ekspozycją na powietrzu, prezentującą kaszubskie obiekty mieszkalne, gospodarcze i sakralne. Ja trafiłam na pierwszą w historii skansenu Noc Muzeów. Wieczorową porą udaliśmy się z przewodnikiem na spacer po skansenie i podglądaliśmy wieczorne życie kaszubskiej wsi; zobaczyliśmy pracę kowala, dom gbura, sołtysa, kaplicę, uroczysko z duchami oraz dworek. Śmiało mogę polecić jedzenie w karczmie w muzeum, gdzie można spróbować kaszubskich specjałów w rozsądnej cenie.
Z Wdzydzami łączy się postać Róży Ostrowskiej, pisarki i scenarzystki przybyłej do Wdzydz po drugiej wojnie światowej, autorki powieści „Wyspa”, której akcja rozgrywa się w plenerach jednej z kaszubskich wysp.
We Wdzydzach warto wybrać się na wieżę widokową. Z wieży rozpościera się widok na cztery jeziora, które krzyżują się ze sobą. Obok wieży znajduje się wiata edukacyjna, przybliząjąca odwiedzającemu środowisko geograficzne i przyrodnicze Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego. W sąsiedztwie wieży znajduje się stanica wodna PTTK. Jest tutaj informacja turystyczna, wypożyczalnia sprzętu wodnego, baza noclegowa .W pobliskiej tawernie w okresie od maja do września w piątki i w soboty organizowane są koncerty rockowe.
Ocena atrakcyjności turystycznej i inicjatyw turystycznych realizowanych we Wdzydzach Kiszewskich, na podstawie obserwacji własnych.
Wdzydze Kiszewskie uznać można za stolicę turystyczną Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego. W miejscowości koncentruje się ruch turystyczny regionu. Obszar posiada bogate walory przyrodnicze; jakimi są lasy i jeziora. Akweny wodne oraz rozwinięta infrastruktura wodna predysponują ten region do uprawiania sportów wodnych: żeglarstwa, windsurfingu, kajakarstwa. Szlaki leśne sprzyjają turystyce pieszej i rowerowej. Walory kulturowe nawiązują do tradycji regionu kaszubskiego. We Wdzydzach znajduje się Muzeum -Kaszubski Park Etnograficzny, który aktywnie realizuje zajęcia związane z kaszubską kulturą, a także organizuje szereg imprez plenerowych, jak np. „Ścinanie kani”- kaszubskie widowisko obrzędowe . W tym roku po raz pierwszy odbyła się w Skansenie Noc Muzeów, co pozwala sądzić, że oferta wydarzeń będzie się poszerzać.
W zakresie obsługi ruchu turystycznego i promocji na obszarze Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego aktywnie działają tutaj:
– Muzeum – Kaszubski Park Etnograficzny, zarządzany przez Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego
-gmina Kościerzyna – informacja turystyczna, – scena, gdzie realizowane są wydarzenia kulturalne w sezonie m.in kino letnie, – projekt” Stolemowe szlaki”, którego celem jest wzmocnienie infrastruktury turystycznej w Gminie Kościerzyna poprzez pobudowanie w atrakcyjnych turystycznie miejscach infrastruktury turystycznej w postaci wiat, parkingów, ławek, czy miejsc rekreacyjnych
– PTTK -informacja turystyczna, miejsca noclegowe, wypożyczalnia sprzętu wodnego, organizacja regat żeglarskich, szlaki turystyczne
– Lasy Państwowe – jurysdykcja Nadleśnictw: Kościerzyna i Lipusz ; – zadbane miejsca przystankowe
– Dyrekcja Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego- wiata edukacyjna , – wieża widokowa postawiona w ramach projektu ” Ochrona wartości przyrodniczych Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego poprzez uporządkowanie ruchu turystycznego”, którego celem jest zmniejszenie antropopresji na środowisko przyrodnicze parku oraz przybliżenie odwiedzającym park jego walorów krajobrazowych.
Podsumowując, można stwierdzić, że działania lokalnych władz samorządowych, instytucji kultury oraz organizacji turystycznych są aktywne i spójne. Zauważa się realizowanie szeregu inicjatyw w zakresie budowy infrastruktury turystycznej, tworzenia atrakcji turystycznych, informacji i promocji turystycznej , które sprzyjają rozwojowi ruchu turystycznego Wdzydzkiego Parku Krajobrazowego.
