Tegoroczna edycja Programu Szkoły dla Ekorozwoju była olbrzymim sukcesem szkół z województwa warmińsko-mazurskiego. Łącznie Kapituła Programu przyznała 217 certyfikatów, w tym aż 124 międzynarodowe certyfikaty ?Zielonej Flagi? i 93 Lokalnego Centrum Aktywności Ekologicznej.
W tym elitarnym gronie największą grupę stanowiły placówki z naszego województwa – 74 szkoły i przedszkola, a nawet jeden żłobek otrzymały jeden z certyfikatów.
Wręczenie certyfikatów stało się okazją do zorganizowania wizyty studyjnej na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej dla przedstawicieli placówek oświatowych uhonorowanych jednym z certyfikatów. Wyjazd został zorganizowany przez Olsztyńskie Centrum Edukacji Ekologicznej przy W-MODN w Olsztynie, a sfinansowany przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Olsztynie.
20 września grupa ponad 70 dyrektorów i nauczycieli wyjechała przed południem do Ojcowa, gdzie dotarła po 10-godzinach jazdy dwoma autobusami. Następnego dnia jedna grupa udała się pod naukową opieką dr Piotra Ziółkowskiego z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego do kamieniołomu porfiru w Zalasie. Porfir, a w zasadzie riolit, to twarda skała glinokrzemianowa. Powstaje w wyniku przedzierania się magmy w kierunku powierzchni Ziemi, gdzie formuje ona wśród młodszych warstw skalnych tzw. lakkolit i dość szybko stygnie. W naszym regionie najłatwiej znaleźć można porfir na torach kolejowych, gdzie służy jako utwardzenie torowiska. Nad porfirem zalegają warstwy wapieni jurajskich, w których napotkać można liczne skamieniałości gąbek, amonitów, belemnitów czy jeżowców. Właśnie te wapienie przyciągnęły warmińsko-mazurskich ekologów. Zaopatrzeni w kamizelki odblaskowe i kaski przeszukiwali wapienny gruz. Polowanie było owocne, a zdobyte okazy skamieniałości wzbogacą szkolne kolekcje. Warto podkreślić, że do kamieniołomu nie są wpuszczane wycieczki, a nasza wizyta była możliwa jedynie dzięki wstawiennictwu dr. Ziółkowskiego. On też w niezwykle przystępny sposób przedstawił historię geologiczną okolic Zalasu i wspomagał fachową wiedzą poszukiwania skamieniałości.
W tym samym czasie druga grupa uczestników wyprawy zwiedzała zamek w Pieskowej Skale i Maczugę Herkulesa oraz jaskinię Łokietka w Ojcowie.
Po krótkiej przerwie na obiad część nauczycieli udała się do Krakowa. Mieli tam okazję zwiedzić Wawel, kryptę z grobem pary prezydenckiej, Sukiennice i inne krakowskie zabytki. Natomiast pozostali kontynuowali eksplorację Ojcowskiego Parku Narodowego. Niezastąpiony dr Ziółkowski przedstawił główne cechy krajobrazu krasowego doliny Prądnika, a także przybliżył mechanizmy jego powstawania. Wielu z nas miało po raz pierwszy okazję dowiedzieć się, jak powstała Maczuga Herkulesa. Później grupa „zdobyła” jaskinię Ciemną, obserwowała typowe dla jaskiń formy krasowe powstałe w wyniku naciekania węglanu wapnia – stalaktyty, draperie i stalagmity. Pracownik parku opiekujący się jaskinią opowiedział również o odkryciach archeologicznych dokonanych w jaskini oraz o okazach fauny, które można w niej napotkać. Wszyscy mogli podziwiać nietoperza wiszącego pod sufitem i przedstawicieli pająków jaskiniowych. Po wyjściu z jaskini szlak wiódł bukowym lasem wzdłuż górnej krawędzi doliny Prądnika, skąd rozciągał się piękny krajobraz na jej zbocza, dno i ostańce krasowe z Rękawicą, Bramą Krakowską i Igłą Deotymy. Obie grupy po pełnym wrażeń dniu powróciły na nocleg już po zmroku.
Ostatni dzień wyprawy to udział w X Konferencji Programu Szkoły dla Ekorozwoju, która odbyła się w salach Centrum Konferencyjnego Reduta w Krakowie. Uczestnicy zostali powitani przez Prezesa Fundacji Partnerstwo dla Środowiska Rafała Serafina, a list od Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego odczytał Henryk Wujec – doradca Prezydenta ds. społecznych. Następnie dziesięcioletnią działalność Programu, jego osiągnięciami i doświadczeniami ukazali działacze Fundacji Małgorzata Łuszczek i Urszula Ptasińska-Wardyga. W dalszej kolejności sukcesy swojej szkoły zrelacjonowała nauczycielka Gimnazjum w Okonku, a czeski sposób na funkcjonowanie Programu Eco – Schools przybliżył przedstawiciel Stowarzyszenia Tereza. Tą część konferencji zakończyło wystąpienie Sarah Pickering z Foundation for Environmental Education, która ukazała zasady funkcjonowania fundacji oraz programy ekologiczne podobne do Eco – Schools, jak na przykład Blue Flag czy Green Key. Komplementowała również polskich ekologów jako jednych z najprężniej działających na świecie.
Po krótkiej przerwie uczestnicy konferencji wzięli udział w warsztatach, których celem było między innymi ukazanie trudności, jakie napotykają szkoły na drodze do pełnej realizacji programu. Finalną częścią konferencji była uroczystość wręczenia certyfikatów wyróżnionym placówkom. Aktu wręczenia dokonali: Henryk Wujec, Sarah Pickering, Rafał Serafin, Zdzisław Nitak, Ilona Szczech. Dodatkowo szkoły otrzymały cyfrowy mikroskop optyczny, a przedszkola zestawy do obserwacji przyrodniczych – lunetę i mikroskop. Wiele ciepłych słów organizatorzy i uczestnicy kierowali do warmińsko-mazurskiego koordynatora projektu Pani Alicji Szarzyńskiej, która w krótkim czasie potrafiła zmobilizować tak liczną grupę szkół do udziału w projekcie, wspierała je radą i pomocą.
Po zakończeniu konferencji nauczyciele z naszego województwa ruszyli w drogę powrotną. Zmęczeni, ale zadowoleni o trzeciej w nocy wylądowaliśmy w Olsztynie.
Autor: Dariusz Łuczak
Szkoła Podstawowa w Małdytach
Szkoła w br. została uhonorowana międzynarodowym certyfikatem Zielonej Flagi
Zdobyte okazy skamieniałości wzbogacą szkolne kolekcje. / Fot. Alicja Szarzyńska
Wapienie przyciągnęły warmińsko-mazurskich ekologów. Zaopatrzeni w kamizelki odblaskowe i kaski przeszukiwali wapienny gruz. / Fot. Alicja Szarzyńska
Druga grupa uczestników wyprawy zwiedzała zamek w Pieskowej Skale i Maczugę Herkulesa oraz jaskinię Łokietka w Ojcowie. / Fot. Alicja Szarzyńska
Jedna grupa pod naukową opieką dr Piotra Ziółkowskiego z Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego udała się do kamieniołomu porfiru w Zalasie. / Fot. Alicja Szarzyńska
W gronie nagrodzonych szkół największą grupę stanowiły placówki z naszego województwa. / Fot. Alicja Szarzyńska
