Żaba śpiewająca jak ptak, ryba żyjąca w głębinach i nietoperz o demonicznym wyglądzie, to tylko niektóre spośród 126 nowych gatunków zwierząt i roślin, odkrytych przez naukowców w dorzeczu Mekongu.
Międzynarodowa organizacja ekologiczna WWF przygotowała raport „Extra Terrestrial”, w którym opisuje najciekawsze nowo poznane gatunki.
Jednym z 10 gatunków opisanych w raporcie WWF jest nowo odkryty nietoperz, który ze względu na demoniczny wygląd został nazwany przez naukowców belzebubem. Nietoperz ten żyje w lasach tropikalnych, podobnie jak nowo odkryty gatunek żaby drzewnej (Gracixalus quangi). Żaba ta wyróżnia się na tle podobnych gatunków oryginalnym sposobem komunikacji. Podczas, gdy samce większości gatunków wydają podobne do siebie, powtarzalne dźwięki, samce żaby nowo odkrytego gatunku wabią samiczki bogatą gamą gwizdów podobnych do śpiewu ptaków.
Odkrycia naukowców potwierdzają, że dorzecze Mekongu tętni życiem i że różnorodność biologiczna w tym rejonie jest bardzo wysoka – mówi Nick Cox z międzynarodowej organizacji ekologicznej WWF. – Jednak wiele gatunków już teraz musi walczyć o przetrwanie w obliczu wycinania lasów tropikalnych i zanikania naturalnych siedlisk. W ciągu ostatnich 40 lat wycięte zostało ponad 30% lasów w dorzeczu Mekongu.
W wodach Mekongu żyje aż 850 gatunków ryb! W 2011 roku naukowcy odkryli w wietnamskim odcinku rzeki nowy gatunek ryby (Clarias gracilentus), która potrafi przemieszczać się po lądzie. Wykorzystuje w tym celu płetwy piersiowe i przesuwa się do przodu wykonując ruchy podobne, jak wąż. Na tajlandzkim odcinku rzeki odkryto miniaturową rybę o długości zaledwie 2cm (Boraras naevus), a na terytorium Laosu zidentyfikowano nowy gatunek ryby z rodziny sumowatych (Bangana musaei). Charakterystyczne różowo-perłowe ubarwienie tej ryby wiąże się z jej trybem życia – większość czasu spędza w podwodnych jaskiniach, gdzie nie docierają promienie słoneczne. Ryba ta jest ślepa, bo w warunkach zupełnych ciemności nie potrzebuje wzroku.
Bogactwu gatunkowemu ryb żyjących w Mekongu zagraża budowana oecnie w Laosie zapora Xayaburi, pierwsza z 11 planowanych tam. Tama ta zaburzy ciągłość rzeki i utrudni rozmnażanie wędrownym gatunkom ryb. Tymczasem łowiska w Mekongu stanowią źródło pożywienia i utrzymania dla 80% mieszkańców doliny rzeki, czyli blisko 50 milionów ludzi. Komisja do spraw Mekongu, utworzona przez Wietnam, Kambodżę, Tajlandię i Laos, zadecydowała w 2011 roku, że trzeba będzie przeprowadzić dodatkowe badania nad wpływem tam na środowisko. Niestety, pomimo apeli organizacji pozarządowych, w tym WWF, do dziś nie podjęto w tym celu żadnych działań.
Opracowany przez WWF raport „Extra Terrestrial” przybliża sylwetki 10 gatunków, spośród 82 roślin, 13 ryb, 21 gadów, 5 płazów i 5 ssaków odkrytych w 2011 roku. W ciągu ostatnich 15 lat w dorzeczu Mekongu odkryto aż 1 710 nowych gatunków roślin i zwierząt.
fot. Jodi J. L. Rowley/Australian Museum
