Jak nauczyć dzieci i młodzież odpowiedzialności za konsumpcyjne wybory? W jaki sposób pokazać, że to my sami wytwarzamy ogromne ilości odpadów, które są globalnym problemem naszych czasów? Jak przekonać naszych młodych konsumentów do działań odciążających, choć trochę nasze środowisko?
Przez 2 lata Polska Zielona Sieć próbowała zmienić nawyki w społecznościach szkolnych poprzez działania prowadzone w 180 wybranych klasach na terenie 10 województw w ramach projektu “Akademia 3R”. Nad podnoszeniem świadomości ekologicznej wśród dzieci i młodzieży pracowało 20 osób.
Pilotażowy projekt mający na celu zmniejszenie ilości powstawania odpadów opakowaniowych w szkole okazał się być strzałem w dziesiątkę – młodzież szkolna w wieku 7-16 lat, podzielona na 3 grupy wiekowe, była aktywizowana w różnorodny sposób. Na początku podczas zajęć z edukatorem, została zapoznana z ideą zasady 3R Reduce-Reuse-Recycle, następnie za pomocą Pakietu edukacyjnego, pełnego scenariuszy zajęć, ćwiczeń aktywizujących i pomysłów na wydarzenia w szkole oraz społeczności lokalnej, została zaktywizowana do podjęcia realnych działań na rzecz zmniejszenia ilości powstających odpadów w szkole oraz wzmocnienia działań, dzięki którym utrwalone zostały ekologiczne nawyki prowadzące do zrównoważonej odpowiedzialnej konsumpcji w domu i w szkole. W sumie przeprowadzono ponad 1100 zajęć aktywizujących i działań edukacyjno-informacyjnych wśród społeczności szkolnych uczestniczących w pilotażu projektu.
Dodatkowym działaniem aktywizującym i motywującym dla młodzieży był ogłoszony na początku 2010 roku konkurs na reportaż “Akademia 3R – okiem reportera”, w wyniku, którego na etapie wojewódzkim, za najlepsze i najciekawsze prace, ujmujące zasadę 3R w życiu codziennym, nagrodziliśmy 30 klas. Zwycięzcy etapu wojewódzkiego przeszli do etapu ogólnopolskiego. Ostatecznie 3 klasy, które wykonały prace najwyżej ocenione przez jury, otrzymały nagrody indywidualne oraz nagrodę główną, czyli wycieczki w miejsca przyrodniczo i kulturowo cenne.
Zwycięskie klasy z etapu wojewódzkiego oraz ogólnopolskiego otrzymały nagrody indywidualne odwołujące się do stosowania zasady 3R w życiu codziennym – były to termiczne kubki wielorazowego użytku, lunchboxy (pudełka na śniadania), wielorazowe butelki na napoje, pendrive`y oraz ekologiczne worki-plecaki.
Realizację projektu na etapie pilotażowym zamknięto głęboką ewaluacją poszczególnych działań. Na podstawie przeprowadzonych wśród nauczycieli dwóch wywiadów monitorujących realizację projektu w klasach oraz dwóch ankiet oceniających wdrożenie zasady 3R w szkołach, otrzymaliśmy szereg informacji, które posłużyły do opracowania raportu z ewaluacji projektu. Raport jednoznacznie podkreśla zmiany w gospodarce odpadami w szkole, które nastąpiły w trakcie trwania projektu oraz zmiany w mentalności zarówno uczniów, jak i nauczycieli.
Na etapie upowszechniania rezultatów i ewaluacji projektu przeszkoliliśmy 700 nowych nauczycieli, przekazując im doświadczenie, pomysły, inspirując do podjęcia działań uczących o odpowiedzialnej konsumpcji.
By promować projekt Akademii 3R ukazało się wiele różnych materiałów dla naszych beneficjentów – przede wszystkim Pakiet edukacyjny dla edukatorów oraz nauczycieli, 2 wzory bawełnianych toreb jednorazowych dla nauczycieli zrekrutowanych na etapie pilotażu projektu oraz na etapie upowszechniania rezultatów programu, 3 wzory ulotek – promujące projekt przed jego rozpoczęciem oraz atrakcyjne ulotki dla dzieci i młodzieży wraz z wersją dla rodziców.
Nieodłącznym elementem naszego projektu była podstrona Akademii 3R w serwisie ekonsument.pl – były tam umieszczane wszelkie informacje, takie jak artykuły dotyczące działalności projektowych, nowinek w zakresie zrównoważonej gospodarki odpadami oraz wydarzenia i działania promujące zasadę 3R. Oprócz tego strona posłużyła projektowi, jako miejsce do zmagań graczy internetowych – w ramach projektu powstały multimedialne gry flashowe, które przeznaczone były dla uczestników projektu, jak również dla użytkowników serwisu ekonsument.pl, jako element zachęcający do zapoznania się z zasadą 3R.
Działanie Akademii 3R nie byłoby możliwe bez wsparcia udzielonego przez Islandię, Lichtenstein i Norwegię poprzez dofinansowanie ze Środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu Rzeczpospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych oraz dofinansowaniu udzielonemu przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
By promować projekt Akademii 3R, wydano m.in. Pakiet edukacyjny dla edukatorów oraz nauczycieli.
Projekt okazał się być strzałem w dziesiątkę – młodzież szkolna była aktywizowana w różnorodny sposób.
