Klub Gaja został międzynarodowej koalicji na rzecz reformy rybołówstwa w Unii Europejskiej. Ochrona zagrożonych gatunków ryb od kilku lat jest jednym z głównych tematów edukacji ekologicznej podejmowanych przez Klub Gaja. W belgijskiej Ostendzie zakończyła się właśnie międzynarodowa konferencja poświęcona reformie rybołówstwa i naukowej współpracy na rzecz polityki rybackiej.
Dwukrotnie w centrum Ostendy Klub Gaja zaprezentował performance „Historia złotej rybki i wpływu człowieka na przełowienia”. Od kilku lat spektakl pokazywany jest w wielu miejscach Polski, a tym razem złota rybka dopłynęła do belgijskiego portu i kurortu nad Morzem Północnym. Pokazom towarzyszyła sztormowa aura – wiatr i deszcz. Sukcesem jest bezpośredni kontakt z osobistościami konferencji: komisarzem Unii Europejskiej ds. Gospodarki Morskiej i Rybołówstwa Marią Damanaki oraz ministrem – prezydentem Regionu Flamandzkiego (premier Flandrii) Krisem Petersem.
Konferencję zorganizowano przede wszystkim z myślą o politykach i rybakach, którzy nie chcą zaakceptować wyników badań naukowych i postulatów specjalistów. Ostenda nie była wybrana przypadkowo. Wiele osób na ulicy, z którymi rozmawiałem wręczając ulotki okazywało się rybakami – mówi Jacek Bożek prezes Klubu Gaja i autor spektaklu.
W lipcu tego roku podczas prezentacji w Parlamencie Europejskim priorytetów prezydencji belgijskiej Kris Peters poinformował, że celami w dziedzinie rybołówstwa będą: ustalanie kwot połowowych na 2011 r., reforma polityki rybackiej UE oraz dalsze prace nad długoterminowymi planami zarządzania. W odpowiedzi na pytania dotyczące wykorzystania wiedzy naukowej w rozwoju rybołówstwa, minister uznał za kluczową kontynuację dialog między naukowcami i rybakami. Zaznaczył wówczas, że sympozjum w Ostendzie może przynieść „ważny przełom” i zakończyć ich wzajemną nieufność.
Naukowcy oceniają, że 88 procent wszystkich zbadanych gatunków ryb jest nadmiernie eksploatowanych, a prawie jedną trzecią odławia się powyżej biologicznie bezpiecznego limitu zagrażając przetrwaniu tych gatunków. Potrzebna jest więc gruntowna reforma unijnej polityki rybackiej, której wciąż brakuje, mimo, że o jej fiasku Europejski Trybunał Obrachunkowy informował już trzy lata temu. Wspólnota wciąż wydaje pieniądze na modernizację flot rybackich zamiast ograniczać nadmierną moc połowową i inwestować w technologie, które pomogą w odnawianiu zasobów ryb. Krytyka tych działań doprowadziła do powołania OCEAN 2012. Koalicja, w której jest teraz także Klub Gaja, chce reformy Wspólnej Polityki Rybackiej zapewniającej po roku 2012 m.in.: ograniczenia wielkości flot połowowych w oparciu o kryteria środowiskowe i społeczne; powszechny dostęp do danych nt. wielkości połowów i flot rybackich; oraz zobowiązanie decydentów do przestrzegania zaleceń naukowych.
Ochrona zagrożonych gatunków ryb jest wielokrotnie podejmowana w działaniach Klubu Gaja. Obecnie największą inicjatywą jest program edukacji ekologicznej „Ryby mają głos!” Dzięki niemu problematyką zagrożonych gatunków ryb udało się zainteresować ponad 17 tys. odbiorców. Jego elementy to m.in.: interaktywna animacja, poradnik o rybach, współpraca ze Stacją Morską Instytutu Oceanografii Uniwersytety Gdańskiego, Dzień bez Zakupów poświęcony zagrożonym gatunkom ryb, a wreszcie przedstawienie „Historia złotej rybki” – pokazywane wielokrotnie w różnych formach. W Ostendzie spektakl oglądali mieszkańcy miasta i uczestnicy konferencji (dla których przygotowane były szablony ryb do odbijania na tkaninie w technice graffiti), a także pracownicy biura OCEAN2012 z Brukseli, dziennikarze lokalnych mediów i członkowie zagranicznych organizacji pozarządowych. Klub Gaja rozdawał wszystkim wydany specjalnie w j. angielskim folder na temat przełowienia i stanowiska OCEAN2012. Konferencja została zorganizowana przez Prezydencję Belgijską przy współpracy Komisji Europejskiej i rządu flamandzkiego.
Źródło: Klub Gaja
Przedstawienie „Historia złotej rybki”. / Fot. Klub Gaja
