W 2010 r. wprowadzono na rynek unijny około 98,6 miliardów plastikowych toreb na zakupy, co odpowiada zużywaniu 198 takich toreb przez każdego obywatela Unii rocznie. / Fot. ec.europa.eu
Lekkich toreb plastikowych używa się często jednorazowo, ale w środowisku mogą one przetrwać setki lat, często w postaci szkodliwych cząstek, o których wiadomo, że stanowią szczególne zagrożenie dla organizmów morskich.
Komisja Europejska przyjęła wniosek, który nakłada na państwa członkowskie obowiązek ograniczenia używania lekkich plastikowych toreb na zakupy. Państwa członkowskie mogą same zdecydować, jakie działania uważają za najbardziej odpowiednie, możliwe środki obejmują wprowadzenie opłat, ustalenie krajowych celów w zakresie zmniejszenia użycia lub też warunkowy zakaz korzystania z takich toreb.
Komisarz ds. środowiska Janez Potočnik stwierdził: Podejmowane przez nas działania mają na celu rozwiązanie bardzo poważnego i widocznego problemu ochrony środowiska. Co roku do śmieci wyrzucanych jest w Europie ponad 8 miliardów plastikowych toreb, powodując ogromne szkody w środowisku. W niektórych państwach członkowskich osiągnięto już imponujące wyniki w ograniczaniu używania takich toreb. Jeśli dołączyłyby do nich pozostałe państwa, moglibyśmy zmniejszyć obecny poziom zużycia ogółem w Unii Europejskiej aż o 80 proc.
Wniosek wprowadza do dyrektywy dotyczącej opakowań i odpadów opakowaniowych zmiany w postaci dwóch głównych elementów. Po pierwsze, nakłada on na państwa członkowskie obowiązek przyjęcia środków mających na celu ograniczenie stosowania wykonanych z tworzywa sztucznego toreb na zakupy o grubości poniżej 50 mikronów, ponieważ są one rzadziej niż ich grubsze odpowiedniki używane więcej niż jeden raz, często powiększając jedynie ilość odpadów. Po drugie, środki te mogą obejmować wykorzystanie instrumentów ekonomicznych, takich jak wprowadzenie opłat, ustalenie krajowych celów w zakresie zmniejszenia użycia odnośnych toreb oraz ograniczenia we wprowadzaniu ich do obrotu. Wysoki stopień redukcji, osiągnięty w niektórych państwach członkowskich Unii dzięki zastosowaniu opłat i innych środków, jest dowodem na to, że skuteczne działania mogą zaowocować dobrymi wynikami.
Wniosek jest następstwem działań podjętych przez poszczególne państwa członkowskie, a także apeli unijnych ministrów ochrony środowiska do Komisji o zbadanie możliwości działań na szczeblu unijnym. Jest on wynikiem zakrojonych na szeroką skalę konsultacji publicznych, w ramach których inicjatywa podjęcia w tym zakresie działań obejmujących cały obszar Unii uzyskała duże poparcie.
Te same cechy, które czynią plastikowe torby atrakcyjnymi z handlowego punktu widzenia, to jest ich niewielka waga i odporność na rozkład, przyczyniają się także do mnożenia się ich ilości w środowisku naturalnym. Wymykają się one z łańcucha przetwarzania odpadów i gromadzą w naszym środowisku, głównie w postaci odpadów wyrzucanych do morza. Jako odpady plastikowe torby na zakupy mogą przetrwać setki lat. Zanieczyszczenie morza odpadami jest w coraz większym stopniu uznawane za główne wyzwanie w skali światowej, stanowiąc zagrożenie dla ekosystemów morskich i zwierząt, takich jak ryby i ptaki. Istnieją również dowody wskazujące na duże nagromadzenie odpadów w morzach Europy.
W 2010 r. wprowadzono na rynek unijny około 98,6 miliardów plastikowych toreb na zakupy, co odpowiada zużywaniu 198 takich toreb przez każdego obywatela Unii rocznie. Większość z tych prawie 100 miliardów to torby lekkie, które są rzadziej niż ich grubsze odpowiedniki wykorzystywane więcej niż jeden raz. Dane dotyczące rocznego zużycia lekkich plastikowych toreb na zakupy w poszczególnych państwach członkowskich znacznie się różnią, począwszy od, jak się szacuje, 4 toreb na mieszkańca w Danii i Finlandii do 466 toreb na mieszkańca w Polsce, Portugalii i Słowacji.
Projekt wniosku oraz odnośny raport (z podanymi powyżej danymi dotyczącymi zużycia w państwach członkowskich) dostępne są na stronie internetowej
Pytania i odpowiedzi MEMO/13/945
Wyniki konsultacji publicznych
Materiały audiowizualne (komunikaty wideo, ang. Video News Release, VNR)
