Kozi Rynek

Obręb Balinka, Leśnictwo Brzozowe Grądy, oddz. 140h,f,  Lasy otaczające ścieżkę edukacyjną w rezerwacie  "Kozi Rynek".

Lokalizacja: gmina Sztabin, woj. podlaskie.
Dojazd z Augustowa: wyjazd w kierunku na Lipsk, po ok. 14 km widoczny drogowskaz po lewej stronie. Po skręcie należy kierować się zielonym szlakiem do punktu ujęcia wody – około 2 km od szosy skręca się w prawo. Ok. 200 m za tym ujęciem jest pomnik poległych żołnierzy i zaczyna się ścieżka edukacyjna.

Ścieżka ma 19 przystanków:

I. Dlaczego las jest taki ważny?

II. Ile mamy lasów?

III. Ochrona lasu.

IV. Chrust.

V. Pielęgnowanie lasu.

VI. Gospodarka łowiecka.

VII. Ogień.

VIII. Mrowisko.

IX. Powalone drzewo.

X. Drzewo dziuplaste.

XI. Ptasi budzik.

XII. Ochrona gatunkowa roślin.

XIII. Wędrówka drzew.

XIV. Ptaki.

XV. Owady.

XVI. Płazy i gady.

XVII. Krzewy.

XVIII. Grzyby.

XIX. Dary lasu.
 

Na powierzchni 146,6 ha chronione są fragmenty lasu o cechach zbliżonych do lasu pierwotnego z całą jego surowością i dzikością, jakie nieczęsto już występują w Polsce. W części zachodniej i północnej rezerwatu są zbiorowiska leśne powstałe po zupełnych zrębach, z "młodym" około 80-letnim drzewostanem. Największą powierzchnię rezerwatu zajmują olsy i łęgi jesionowo – olszowe rosnące na zabagnionym terenie. Przez środek rezerwatu przepływa leniwy strumień Jastrzębianka. Ze zwierząt można spotkać tu: łosie, jelenie, sarny, dziki, wilki, kuny, borsuki, wiewiórki i lisy. Gnieździ się tu także bocian czarny.

Osobliwością rezerwatu jest związana z nim historia. Otóż niedostępność i puszczański charakter uroczyska „Kozi Rynek” stały się przyczyną stacjonowania tu największego na Augustowszczyźnie oddziału powstańczego w latach 1863-64. Został on rozbity przez Kozaków dopiero w wyniku zdrady. Rozegrała się tu bitwa powstańców pod dowództwem płk Romotowskiego „Wawra”, z wojskami carskimi. Dla upamiętnienia bohaterskich wydarzeń i poległych powstańców w 1989 roku na ich mogile postawiono pomnik.

Wędrówkę rozpoczynamy na leśnym parkingu przed obeliskiem ufundowanym przez towarzyszy broni dwóch żołnierzy Armii Krajowej, którzy zginęli tu 4 sierpnia 1943 r., w walce stoczonej z żandarmerią niemiecką.
Umieszczona na początku ścieżki dydaktycznej tablica prezentuje szkic rezerwatu i krótką notkę zawierającą podstawowe informacje na jego temat. Na szlaku wyznaczonych jest 19 stanowisk, przy których umieszczone zostały tablice informacyjne.

Autor: Barabara Aleksiejczyk