Ścieżka na składowisku odpadów w Tychach-Urbanowicach

Jedną z najbardziej poznawczych i aktywnych form edukacji ekologicznej związanej z gospodarką odpadami są zajęcia warsztatowe prowadzone od kilku lat na terenie składowiska odpadów komunalnych w Tychach przy ul. Serdecznej 100 przez Spółkę ?Master?.

Ścieżka edukacyjna na terenie trasy zwiedzania składowiska odpadów komunalnych w Tychach uatrakcyjnia wycieczki oraz warsztaty edukacyjne na składowisku. Umieszczenie 7 tablic z przedstawionymi w ciekawy sposób podstawowymi informacjami i schematami dotyczącymi działania składowiska odpadów w znaczący sposób przyczynia się do wzbogacenia oferty edukacyjnej. W prosty sposób przedstawione są informacje o możliwościach wykorzystania odpadów do produkcji energii. Obszar składowiska wraz z sortownią to wspaniały obiekt dydaktyczny ułatwiającym nauczycielom biologii, przyrody i ochrony środowiska, nie tylko szkół tyskich, ale i województwa śląskiego edukację sozologiczną, a także zrozumienie zasad i sposobów gospodarki odpadami. Ścieżka przybliża zagadnienia gospodarowania odpadami w gospodarstwie domowym oraz wpływa na podniesienie świadomości ekologicznej. Zwiedzanie może zostać uzupełnione przez  wydrukowaną broszura, która ułatwia zrozumienie przedstawionych zagadnień z zakresu ochrony srodowiska.

Na obszarze składowiska odpadów MPGOiEO znajduje się 7 tablic edukacyjno-informacyjnych. Każda tablica  zawiera podstawowe informacje, schematy i zdjęcia pozwalające zrozumieć zasady i cele współczesnej gospodarki odpadami, a także po 2-3 ciekawostki dotyczące danego zagadnienia.

Zawartość merytoryczna tablic:
1.    Tablica informacyjna o działalności MPGOiEO „Master” wraz z mapą terenu działania spółki,
2.    „Odpady to śmieci czy surowce” – schemat podziału odpadów, podstawowe informacje o segregowaniu odpadów, surowcach wtórnych, odpadach niebezpiecznych,
3.    „Składowisko odpadów” – schemat budowy współczesnego składowiska odpadów, informacje dotyczące składowania odpadów, czas rozkładu wybranych śmieci,
4.    „Produkcja biogazu” – schemat i etapy produkcji biogazu, zasady odgazowania składowiska,
5.    „Sortownia odpadów” – schemat sortowni, informacje o przebiegu, celach i zasadach sortowania odpadów,
6.     „Kogeneracja” – podstawowe informacja o procesie, schemat wykorzystania biogazu
7.    „Biologiczne unieszkodliwianie odpadów organicznych” – schemat biologicznego unieszkodliwiania odpadów komunalnych wraz z opisem.

W ten sposób urządzona ścieżka dydaktyczna zwiększa atrakcyjność składowiska odpadów jako miejsca do edukacji w terenie oraz wpływa na wzrost świadomości mieszkańców w zakresie gospodarki odpadami.

Tablice opracowywane są przez:
•    dr nauk biologicznych Bożenę Zyznawską, która ma już doświadczenie w opracowywaniu ścieżek dydaktycznych – opracowywała przyrodnicze ścieżki dla Nadleśnictwa Kobiór na terenie rezerwatu „Babczyna Dolina” oraz na terenie użytku ekologicznego „Paprocany”. Czynnie brała udział w realizacji programu „Razem przeciw odpadom” realizowanym w 2004 roku w gminie Tychy. Jest autorkę kilkunastu publikacji naukowych, popularno-naukowych i dydaktycznych oraz wieloletnim nauczycielem dyplomowanym, nagrodzona medalem Komisji Edukacji Narodowej, laureatką konkursu ogólnopolskiego Nauczyciel Roku 2005.
•    mgr Andrzeja Mąkinię dyrektora ds. gospodarki odpadami w MPGOiEO „Master”, który jest autorem wielu publikacji dotyczących gospodarki odpadami w prasie fachowej. Wielokrotnie prowadził wykłady na różnych seminariach i konferencjach. Posiada też doświadczenie dydaktyczne – przez kilka lat prowadził zajęcia w technikum ochrony środowiska w Tychach. Brał czynny udział w realizacji programu „Razem przeciw odpadom” realizowanym w 2004 roku w gminie Tychy.

Na ścieżce prowadzone są zajęcia warsztatowe poświęcone są tematyce związanej z gospodarką odpadami oraz zagrożeniom środowiska naturalnego, jakie niesie wzrastająca ilość odpadów. Plan zajęć warsztatowych jest zróżnicowany, w zależności od grupy wiekowej dzieci i młodzieży. Do tej pory w ramach zajęć przeprowadzane są prelekcje oraz wycieczki po składowisku odpadów i sortowni. Wykłady poświęcone gospodarce odpadami odbywają się w przystosowanym do tego budynku socjalno-administracyjnym, przy składowisku odpadów komunalnych, na sali konferencyjno-szkoleniowej, która mieści około 40 osób.

W warsztatach wykorzystywane są prezentacje multimedialne, zdjęcia, plansze, ulotki, foliogramy oraz eksponaty itp. Warsztaty obejmują następujace zagadnienia:
–    historia powstania Spółki „MASTER”
–    podstawowe pojęcia i definicje: odpadu, odpadu komunalnego, odpadu niebezpiecznego, odpadu ulegającego biodegradacji, itp.,
–    zasady gospodarowania odpadami – metod i sposobów postępowania z odpadami,
–    plany gospodarki odpadami – gminnych, powiatowych, wojewódzkich,
–    obowiązki wytwórców i posiadaczy odpadów,
–    rodzaj i ilość powstających odpadów komunalnych i innych  na terenach zurbanizowanych na przykładzie aglomeracji miejskiej, wiejskiej, Polski, Europy (Tabela ilości odpadów i metod zagospodarowania w niektórych krajach europejskich),
–    sposoby utylizacji odpadów: utylizacja termiczna, kompostowanie odpadów organicznych, składowanie odpadów,
–    selektywna zbiórka odpadów „u źródła” w systemie pojemnikowym i w systemie workowym,
–    Rejonowe Zbiornice Odpadów (RZO) jako inna forma segregacji odpadów komunalnych,
–    rodzaje pojemników oraz jakie odpady segregujemy na terenie naszych gmin?
–    „W jakim stanie odpady powinny trafić do „kolorowych” worków i pojemników?”
–    baza transportowa – samochody obsługujące selektywną zbiórkę odpadów komunalnych,
–    odpady niebezpieczne w odpadach komunalnych – Punkty Odbioru Odpadów Niebezpiecznych,
–    potrzeba i obowiązek zbierania baterii,
–    składowanie odpadów – budowa i eksploatacja składowiska,
–    tematyka – „Składowanie czy spalanie”? – za i przeciw, co lepsze?
–    monitoring składowiska odpadów,
–    rodzaje i ilości odpadów przyjmowanych do składowania na wysypisku,

Czas niezbędny do zwiedzania składowiska i sortowni to około 45 minut. Zajęcia warsztatowe przygotowane są dla różnych grup wiekowych dzieci i młodzieży, czasowo i tematycznie są zróżnicowane i obejmują:
•    Przedszkolaków,
•    Dzieci klas I- III,
•    Dzieci kas IV – VI,
•    Młodzież klas gimnazjalnych,
•    Młodzież szkół średnich,
•    Studentów

Źródło: www.master.tychy.pl
 

• Broszura do wykorzystania podczas zajęć na ścieżce

Tablica nr 3

Tablica nr 7

Tablica nr 6

Tablica nr 5

Tablica nr 4

Tablica nr 2

Tablica nr 1