Ośrodek działa w strukturze Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe. Jako samodzielna jednostka organizacyjna funkcjonuje od 1987 roku. Podstawowym zadaniem ośrodka jest przybliżanie społeczeństwu tematyki przyrodniczo-leśnej poprzez prowadzenie ciągłej kampanii edukacyjnej.
Ośrodek Kultury Leśnej w Gołuchowie
63-322 Gołuchów, ul. Działyńskich 2
tel. /fax 62/7615045, 62/7615046
e-mail: [email protected]
Bazą do prowadzenia działań edukacyjnych są dziewiętnastowieczny park-arboretum, Pokazowa Zagroda Zwierząt oraz Muzeum Leśnictwa w zabytkowych obiektach „Oficynie”, „Powozowni” i „Owczarni”. Ponadto do zadań Ośrodka należą ochrona dziedzictwa leśnictwa polskiego, sprawowanie mecenatu nad twórczością artystyczną leśników, prowadzenie Pokazowej Zagrody Zwierząt oraz ochrona zabytkowego zespołu zamkowo-parkowego.
Park-arboretum
Został skomponowany w drugiej połowie XIX wieku w stylu angielskim. Obejmuje obszar blisko 160 ha, rozciągający się wzdłuż trzykilometrowego odcinka rzeki Ciemnej. Stawy widokowe dzielą go na dwie części. Południowa ma charakter arboretum, północna to siedliska leśne. W parku rośnie ok. 600 gatunków i odmian drzew oraz krzewów, zarówno rodzimego, jak i obcego pochodzenia. Wiele z nich (262 egzemplarze) mają wymiary pomnikowe. Park wchodzi w skład Obszaru Chronionego Krajobrazu „Dolina Rzeki Ciemnej” i jako całość jest wpisany do rejestru zabytków.
Muzeum Leśnictwa
Ośrodek Kultury Leśnej udostępnia zwiedzającym cztery wystawy stałe.
W dziewiętnastowiecznych budynkach „Oficyny”, „Powozowni” i „Owczarni” zaaranżowano ekspozycje muzealne, których tematykę poszerzają i uzupełniają, systematycznie organizowane, wystawy czasowe. W „Oficynie” przygotowano wystawy zatytułowane „Związki lasu z kulturą” oraz „Historia gospodarstwa leśnego na ziemiach polskich”, w „Powozowni” – „Spotkanie z lasem”, a w „Owczarni” – „Technika leśna”. Zagadnienia sygnalizowane na wystawach dotyczą leśnictwa przedstawionego w aspekcie kulturowym, historycznym, przyrodniczym i gospodarczym.
Pokazowa Zagroda Zwierząt
Zlokalizowana jest w sąsiadującym z parkiem kompleksie leśnym i zajmuje obszar 20 ha. Utworzona została w 1977 r. w celu hodowli zamkniętej żubra. Na stałe w zagrodzie przebywa średnio 7-8 osobników. Przez okres 30 lat w zagrodzie hodowane były 84 żubry, z czego 73 urodziły się w Gołuchowie. Od 1977 r. w zagrodzie żyją również daniele, a od 2004 r. koniki polskie i dziki. Żubr stanowi rezerwę osobniczą dla stad żyjących na wolności, pozostałe gatunki stanowią atrakcję przyrodnicza dla odwiedzających Gołuchów turystów.
W skład ośrodka wchodzi również szereg mniejszych budynków: Mauzoleum Izabelli z Czartoryskich Działyńskiej, „Kasa” – budynek dawnej intendentury, „Dybul” – obiekt wystawienniczy, „Obora” – obiekt edukacyjno-noclegowy, „Pasieka”, „Niedźwiedziarnia”, „Stary dworek” oraz Dom Pracy Twórczej, gdzie mieszczą się hotel i restauracja.
Baza ośrodka stwarza duże możliwości do prowadzenia różnorodnych, zarówno aktywnych jak i biernych form edukacyjnych. Całoroczna oferta zajęć skierowana jest do różnych grup odbiorców.
• Ośrodek organizuje:
- „zielone szkoły” oraz jednodniowe pobyty w ośrodku, w ramach których prowadzone są zajęcia terenowe, muzealne oraz warsztatowe;
- cykliczne imprezy: obchody „Dnia Ziemi” oraz festyn edukacyjny „Spotkanie z lasem”;
- ogólnopolskie konkursy: „Bajarze z Leśnej Polany” oraz Ogólnopolski Przegląd Twórczości Amatorskiej Leśników – OPTAL;
- warsztaty oraz szkolenia dla nauczycieli i leśników zajmujących się edukacją ekologiczną;
- spotkania edukacyjne poza siedzibą Ośrodka Kultury Leśnej (festyny rodzinne, prelekcje w szkołach, cykliczny festyn „Lasom Przyjazny” organizowany przez Oddział Wielkopolski Polskiego Towarzystwa Leśnego we współpracy z Regionalną Dyrekcją Lasów Państwowych w Poznaniu).
• Prowadzi:
- cykliczne, ekologiczne akcje, takie jak „Ratujmy kasztanowce” oraz „Sprzątanie świata”;
- konkursy dla dzieci i młodzieży szkolnej;
- bibliotekę oraz czytelnię książek i czasopism o tematyce ekologicznej.
• Wydaje:
- kwartalnik edukacyjno-informacyjny „Zagajnik”
- broszury edukacyjne z cyklu „Las – czy go znasz?”
- publikacje zwarte, w tym rocznik „Studia i Materiały Ośrodka Kultury Leśnej”;
Ośrodek Kultury Leśnej jest miejscem gdzie odbywają się ogólnopolskie i międzynarodowe konferencje oraz sympozja. Przykładami są: Konferencja naukowa „Rola hodowli ex situ w procesie restytucji żubra” (październik 2007 r.), XXXVII Zjazd Ogrodów Botanicznych w Polsce (październik 2008 r.); Forest Day 2 w ramach 14. Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie Zmian Klimatu (grudzień 2008), „First meeting of the International Committee Young People in European Forests 2010” (październik 2009 r.), „Międzynarodowe sympozjum Heinrich von Salisch (1846 – 1920) – w 90. rocznicę śmierci” (czerwiec 2010 r.).
Ośrodek współpracuje z placówkami szkolnymi i akademickimi, stowarzyszeniami, organizacjami społecznymi, parkami narodowymi i krajobrazowymi, arboretami, ogrodami botanicznymi oraz muzeami w kraju i za granicą. Inspirujący klimat gołuchowskiej placówki doceniają artyści z kraju i z zagranicy. Ośrodek Kultury Leśnej jest miejscem corocznych profesjonalnych plenerów malarskich, rzeźbiarskich i fotograficznych. Niezależnie od nich, w ośrodku odbywają się również, zakrojone na mniejsza skalę, plenery z udziałem dzieci i młodzieży.
Z całościowej oferty edukacyjnej OKL rocznie korzysta ponad 200 tys. osób, wśród nich dzieci, młodzież i dorośli z Polski i z zagranicy.
źródło: www.okl.lasy.gov.pl